Trong 20 năm phát triển vừa qua, internet đã chứng kiến nhiều sự đổi, dễ thấy nhất là sự phát triển của tương tác giữa con người với con người trên môi trường mạng. Thư điện tử (email), truyền thông mạng xã hội, viết blog, chia sẻ video, mua sắm trực tuyến, v.v... đều đòi hỏi sự xuất hiện của con người.
Tuy nhiên, trào lưu được nhắc tới nhiều nhất trên thế giới hiện nay lại là xu thế "Internet of Things" (IoT-Internet kết nối vạn vật). Trào lưu này phát triển mà gần như không cần đến sự tương tác của các cá nhân.
Thống kê cho thấy, hiện trên thế giới có khoảng 2 tỷ thiết bị kết nối với nhau theo xu thế IoT. Trong vòng 10 năm tới (năm 2022), theo dự báo của hãng CISCO, sẽ có khoảng 50 tỉ thiết bị" kết nối với nhau qua mạng internet toàn cầu. Cùng với những thuận lợi khác đang diễn ra trên thị trường như giá thiết bị ngày càng giảm, tính hiện thực của trào lưu dữ liệu quy mô lớn (Big Data), IoT càng có cơ hội và phát triển nhanh chóng.
Đối với thương mại điện tử, những chủ thể kinh doanh trực tuyến và ngay cả những nhà bán lẻ truyền thống đều được hưởng lợi những từ xu thế IoT đầy tiềm năng này. Dưới đây là 5 bài toán mà các chủ thể kinh doanh có thể giải quyết tốt hơn nhờ xu thế "Internet kết nối vạn vật" ( Internet of Things).
Quản lý hàng tồn kho luôn làm đau đầu các nhà bán lẻ nói chung và đặc biệt là kênh bán lẻ trực tuyến nói riêng. Nhưng IoT và xu hướng phát triển của các thiết bị cảm biến hữu hiệu sẽ giúp các nhà bán lẻ trực tuyến có thể quản lý hàng tồn kho một cách hiệu quả nhất theo thời gian thực. Bạn có thể theo dõi một món hàng tại bất cứ nơi đâu, từ khi nó ở trên kệ của cửa hàng hay trên website, tới khi chuyển ra khu vực đóng gói, hoặc trong nhà kho lưu trữ. Các cảm biến sẽ báo vị trí chính xác của sản phẩm hay nhóm mặt hàng nhờ kết nối trên nền tảng IoT.
Tất cả dữ liệu thu thập được từ các cảm biến đều theo thời gian thực tới hệ thống xử lý tính toán để theo dõi mức độ tồn kho, đưa ra những thông báo hay đặt hàng một cách hoàn toàn tự động. Không chỉ dừng lại ở đó, các nhà cung ứng đầu vào cho chủ thể kinh doanh cũng có thể tích hợp để khép kín chu trình tự động hóa quản lý hàng tồn kho. Từ đó quản lý triệt để hơn, tiết kiệm, tối ưu hóa được dòng vốn phải bỏ ra khi duy trì lượng hàng hóa nhất định trong kho hàng.
Những đại gia bán lẻ trực tuyến như Amazon hay gã khổng lồ phân phối truyền thống Walmart đều đang ra sức đổ tiền của để đi tiên phong trong đầu tư quản lý kho hàng, tận dụng xu thế IoT nhằm tối ưu hóa hệ thống kho vận và hoạt động của chuỗi cung ứng. Cái hay của IoT là không chỉ phù hợp cho giới đại gia lắm tiền nhiều của, mà ngay kể cả doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có thể tham gia vào xu thế này.
Các thiết bị có tích hợp GPS (hệ thống định vị toàn cầu) đã được sử dụng rộng rãi trong thời gian gần đây, giúp theo dõi quãng đường vận chuyển, giao nhận sản phẩm, hàng hóa. Với IoT, việc tích hợp GPS sẽ còn được nâng lên tầm cao mới. Nếu bạn là đơn vị vận tải, bạn sẽ xác định tuyến đường vận chuyển trên bản đồ trực tuyến một cách tối ưu nhất, đưa ra những gợi ý về tốc độ di chuyển nhằm đảm bảo kế hoạch giao hàng, đưa ra những cảnh báo ngay lập tức nếu có sự cố bất thường trong suốt quá trình vận chuyển... Tất cả được giải quyết một cách hoàn toàn tự động và từ bất cứ đâu.
Nhờ đó, đơn vị vận tải sẽ tiết kiệm được chi phí nhiên liệu, giảm thiểu rủi ro thất thoát hàng hóa, tăng tính chính xác về thời gian vận chuyển-giao nhận, nâng cao tuổi thọ cho xe cộ chuyên chở... Về phía khách hàng, họ sẽ cảm thấy hài lòng hơn khi họ có thể tự mình trích xuất dữ liệu từ IoT để theo dõi được món hàng mà bạn đang vận chuyển mà thay vì phải liên hệ qua nhiều khâu trung gian mới có được thông tin này.
Khách hàng chỉ thấy yên tâm khi sản phẩm họ mua về được hưởng những chế độ bảo hành hoặc bảo trì đầy đủ và tiện lợi. Với ứng dụng IoT, việc bảo hành hoặc bảo trì sản phẩm sẽ vô cùng tiện lợi và tiết kiệm cho cả đôi bên. Khi mặt hàng bán ra được gắn cảm biến và có kết nối internet, các dữ liệu trong suốt quá trình sử dụng sản phẩm được gửi về người bán theo thời gian thực sẽ giúp người bán xác định được lỗi, hoặc áp dụng các điều kiện bảo hành, bảo trì đúng với cam kết trước bán hàng.
Bên cạnh đó, dữ liệu thu thập qua IoT cũng giúp xác định được thói quen và cách thức sử dụng sản phẩm của khách hàng để từ đó đưa ra những cải tiến nhằm giúp sản phẩm ngày một hoàn thiện hơn. Thậm chí, những sản phẩm có giá trị cao khi tích hợp IoT và nhúng cảm biến có thể giúp ta theo dõi được sản phẩm trong tình huống bị mất cắp.
Tập đoàn General Electrics (GE) là ví dụ tiêu biểu trong việc khai thác IoT. Doanh nghiệp có thể tiên liệu được chu trình bảo trì của một động cơ máy bay hay tuabin điện gió nhất định nhờ tích hợp IoT. Bằng cách phân tích dữ liệu thu thập được, GE tiết kiệm được rất nhiều thời gian và chi phí. Các kỹ sư của GE nằm lòng khi nào sẽ phải tiến hành bảo dưỡng động cơ thay vì cách làm truyền thống tự đặt ra lịch trình bảo dưỡng cứng nhắc nhưng chưa chắc đã cần thiết với thiết bị.
Điện thoại thông minh được xem là thiết bị quan trọng tham gia vào xu thế ứng dụng IoT. Rất nhiều nhà bán lẻ nhờ nó để gửi những thông điệp quảng cáo tới khách hàng theo thời gian thực.
Họ sẽ tương tác với khách hàng qua điện thoại thông minh từ việc phân tích những dữ liệu thu thập được của khách hàng như lịch sử mua sắm, sở thích cá nhân, vị trí địa lý, điều kiện thời tiết, hoặc gắn với những sự kiện lễ tết để có chiến dịch quảng bá và cách thức tiếp cận khách hàng thích hợp.
Mở rộng của xu hướng sử dụng thiết bị di động, trong giới kinh doanh hiện nay đang cổ súy cho mô hình tiếp thị và bán lẻ tất cả trong một (omni-channel retailer - OCR). Để xây dựng và vận hành thành công OCR, đòi hỏi bạn phải tìm cách ứng dụng IoT một cách triệt để.
Điển hình như tổ chức thẻ quốc tế American Express (AmEx) đã liên kết với các nhà bán lẻ để chào những món khuyến mại dựa trên vị trí địa lý của khách hàng khi sử dụng thẻ tín dụng AmEx để chi tiêu.
Một lĩnh vực mà sẽ khai thác được lợi thế từ xu thế kết nối IoT chính là những thế hệ máy bán hàng tự động kế tiếp. Nhờ kết nối IoT, bạn có thể biết được mức tồn kho trong máy bán hàng tự động, tìm kiếm những máy bán hàng tự động gần khách hàng nhất khi họ có nhu cầu, đưa ra cơ chế giá linh hoạt cho máy tùy thuộc vào nhiều điều kiện khác nhau như căn cứ trên ngày hết hạn của sản phẩm để có đưa ra giá bán tốt nhất cho cả khách hàng và với nhà cung ứng.
Xu thế ứng dụng kết nối IoT đang được dự báo là một trong những trào lưu chủ đạo của môi trường trực tuyến trên thế giới. Những điều được mô tả ở trên không phải là tất cả và nó cũng không phải xuất hiện trong một câu chuyện viễn tưởng, mà hoàn toàn sẽ trở thành hiện thực trong tương lai gần.